وبلاگ
اصول حسابداری:
- اصول حسابداری چیست؟
هدف از رعایت اصول و مفروضات (مفاهیم ) حسابداری
- چهار اصل مهم در اصول حسابداری
- اصل بهای تمام شده تاریخی
- اصل تطابق درآمد و هزینه
- اصل تحقق درآمد
- اصل افشاء
- مفروضات حسابداری
- فرض تفکیک شخصیت
- فرض دوره زمانی
- فرض تداوم فعالیت
- فرض واحد اندازهگیری
- فرض تعهدی
اصول حسابداری چیست:
برای درک بهتر اصول و مفاهیم حسابداری که به عنوان یکی از بخش های مهم و حیاتی رشته حسابداری می باشد می توان این اصول و مفاهیم را با زیر بنا و ستون های برج 50 طبقه شباهت داد. همانطور که زیر بنا و ستون های این برج نگهدارنده اصلی می باشد و با کوچترین شکاف در زیر بنا یا عدم استحکام ستون ها موجب ریزش برج خواهد شد لذا رعایت اصول فنی و مهندسی در استحکام برج کاملا مؤثر می باشد و نیاز به دقت بالایی را در خود دارد بنابراین :
اصول و مفاهیم حسابداری را نیز می توان به عنوان چارچوب اساسی سیستم حسابداری نامید چرا که هر گونه بی دقتی در رعایت این اصول می تواند قابل اتکاء بودن و میزان درصد بهره برداری گزارشات مالی را به شدت کاهش دهد.
هدف از رعایت اصول و مفروضات (مفاهیم ) حسابداری:
در زبان حسابداری به اصول و مفروضات، اصول حسابداری پذیرفته همگانی نیز گفته می شود. این اصول پذیرفته شده ضوابط و قواعد کلی است که مورد قبول حسابداران میباشد که عملاً سرمشق و راهنما نیز قرار میگیرد. توجه داشته باشیم بدون پیروی از این ضوابط، عملیات حسابداری و نتایج حاصله از آن برای اشخاص دارای مفهوم مشترک نخواهد بود و چنانچه حسابدار بر اساس ذوق و سلیقه شخصی خود مبادرت به انجام عملیات حسابداری، نگه داری حسابها و تنظیم صورتحساب مبادرت نماید حاصل کار او برای دیگران فایده کافی نخواهد داشت، و مقایسه نتایج فعالیتهای مالی یک مؤسسه در ادوار مالی مختلف و صورت حسابهای مؤسسات مشابه با یکدیگر امکان نخواهد یافت.

چهار اصل مهم در اصول حسابداری:

اصل بهای تمام شده تاریخی:
بر اساس اصل بهای تمام شده کلیه دارایی ها و خدمات باید به بهای واقعی در زمان تحصیل خود در دفاتر ثبت شود نه مبالغ فرضی و یا احتمالی آن دارایی بهتر است با مثال کاربردی زیر مورد را مورد بررسی قرار دهیم .
مثال کاربردی :
آقای عسگری در شرکت سپهر اندیشان نگار در نظر دارد یک دستگاه بسته بندی تهیه کند که این دستگاه در بازار عموما به قیمت 29 میلیون ریال می باشد که پس از چند روز پیگیری همان دستگاه را با مبلغ 38 میلیون ریال پیدا نمود که با تخفیف 3 میلیونی توانست با مبلغ 35 میلیون ریال خریداری نماید. اصل بهای تمام شده بر این مورد تاکید دارد که همین مبلغ 35 میلیونی در دفاتر ثبت و تا آخرین روز استفاده همین مبلغ در دفاتر مد نظر قرار گیرد.
اصل تطابق درآمد و هزینه:
این اصل به معنای عامیانه به این مورد تذکر دارد که با در نظر گرفتن یک دوره مالی کامل هزینه هر دوره مالی با درآمد همان دوره مالی بایستی مقایسه گردد و هزینه، درآمد دو سال متوالی نباید با یکدیگر مقایسه گردد چرا که در صورت مقایسه و عدم رعایت این اصل میزان سود حاصله نمیتواند خلاصه عملکرد یک دوره مالی یک ساله را بصورت دقیق مشخص کند.
نکته کاربردی
اگر میزان فروش شرکت اطلس اقتدار را از اول سال مالی 96 ( 1/1/96) الی پایان سال مالی 96 (29/12/96 ) به مبلغ 000 000 590 2 ريال و همچنین هزینه این بازه زمانی به مبلغ 000 000 856 1 ريال مد نظر قرار بگیریم با شروع سال مالی 97 ( 1/1/97 ) مبالغ قید شده در حساب های سال 97 هیچ اثری نداشته و حساب های فوق مبلغ صفر ریال شروع خواهد شد چرا که باید با رعایت اصل تطابق درآمد با هزینه این اصل مهم را برای قابل اتکاء بودن گزارشات مالی گامی مهم برداریم.
اصل تحقق درآمد:
این اصل را میتوان در راستای فرض تعهدی که در بخش قبل بصورت کامل توضیح داده شد قرار داد و شرایط محقق شدن یک رویداد درآمد را برای شرکت بیان می کند لذا درآمد در شرایط زیر تحقق خواهد یافت
اطمینان در مبادله یا داد و ستدی صورت گرفته باشد.
فرایند کسب سود کامل شده باشد.
تکمیل فرایند کسب سود شامل تکمیل فروش یا انجام خدمت، انتقال مالکیت از فروشنده به خریدار، دریافت وجه نقد یا اطمینان از دریافت وجه نقد در آینده است.
اصل افشاء:
اصل افشاء ایجاب میکند که کلیه رویدادها و وقایع مالی با اهمیت مربوط به واحد تجاری به طور مناسب، کامل افشاء و بدون در نظر گرفتن جبهه خاصی گزارش گردد. این اصل واحد تجاری را ملزم می نماید تا کلیه اطلاعات را در قالب گزارش های خاص حسابداری برای استفاده کنندگان افشاء و قابل نمایش باشد و در صورت عدم رعایت این اصل و مخفی کاری هرگونه رویداد مالی موجب غیر واقعی بودن فعالیت واحد خواهد شد
مفروضات حسابداری:
به فرضهای اولیهای گفته میشود که بنیان اصول حسابداری، استانداردهای حسابداری و روشهای حسابداری را شکل میدهند به نحوی که برای انجام وظایف حسابداری باید با پیش فرض های ذیل اقدام نموده که این مفروضات را بصورت زیر تقسیم بندی شده اند.
انواع مفروضات حسابداری:

فرم تماس مقاله
فرض تفکیک شخصیت:
یکی از اساسی ترین مفروضات حسابداری، فرض تفکیک شخصیت حسابداری خواهد بود چرا که به منظور مستدلل بودن گزارشات مالی که سیستم حسابداری به عنوان خروجی به انواع استفاده کننده ارائه خواهد نمود بایستی امورات مرتبط با ذات هر بنگاه اقتصادی دقیقا در همان واحد نمایش داده شود و موارد غیر به هیچ عنوان در امورات حسابداری دخالت داده نخواهد شد چرا که اساس فرض تفکیک شخصیت، برای هر مؤسسه شخصیتی مستقل از مالک ( مالکان) آن و همچنین مستقل از سایر مؤسسات موجود در جامعه در نظر گرفته می شود.
نکته کابردی:
آقای تاش دارای یک شرکت بازرگانی گوشت مرغ و یک صرافی می باشد، برای هر یک از واحد های تجاری متعلق به او باید شخصیت حسابداری مستقلی در نظر گرفته شود و رویداد های مالی مربوط به هر کدام از آنها از دید همان شخصیت حسابداری تجزیه و تحلیل و در اسناد و مدارک همان شخصیت حسابداری ثبت و ضبط گردد.
بدیهی است چنانچه آقای تاش دارای یک باب منزل و یک دستگاه خودروی شخصی باشد این اموال در هیچ کدام از شخصیت های حسابداری فوق (شرکت بازرگانی و یا صرافی ) ثبت نخواهد شد. یعنی در دفاتربازرگانی، فقط اموال مربوط به شرکت بازرگانی و در دفاتر صرافی، فقط اموال مربوط به صرافی ثبت می شود .
فرض دوره زمانی:
اگر بخواهیم نتیجه نحوه فعالیت یک شرکت را بصورت کامل و دقیق در دست داشته باشیم بایستی منتظر اتمام عملیات و در مقابل دریافت طلب از مشتریان و پرداخت بدهی های شرکت ماند که در طرح های بلند مدت هیچ کدام از استفاده کنندگان توانایی این انتظار را نداشته چرا که هر کدام از این استفاده کنندگان به نحوی برای مدیریت و یا سرمایه گذاری در شرکت به اطلاعاتی نیاز دارند به همین علت در فرض دوره مالی دوران طولانی مدت فعالیت شرکت به دوره های مالی کوتاه مدت تقسیم و با ایجاد دوره های مالی مشخص سه ماهه، شش ماهه و یک ساله بایستی با خلاصه کردن و شفاف سازی امکان ارائه گزارشات مالی قابل بررسی را فراهم سازد.
عموماً گزارشات مالی اصلی برای استفاده کنندگان برون سازمانی بصورت یک ساله تهیه می گردد اگر بخواهیم سال مالی 1396 را در نظر بگیریم دوره مالی 96 می تواند به دوره های سه ماهه، شش ماهه و یکساله تقسیم گردد بصورت زیر خواهد بود.
اگر بخواهیم شروع سال مالی را از 01/01/1396 در نظر بگیریم
دوره های سه ماهه سال مالی 1396 دروه های شش ماهه سال مالی 1396 دوره مالی کامل سال مالی 1396
01/01/1396 الی 31/03/1396 01/01/1396 الی 31/06/1396 01/01/1396الی29/12/1396
01/4/1396 الی 31/06/1396 01/07/ 1396 الی 2/12/1396
01/07/1396الی 30/09/1396
01/10/1396 الی 29/12/1396
دوره های مالی شرکتها از اولین روز سال در نظر گرفته میشود اما در بعضی شرکتها و واحد های اقتصادی با توجه به اساسنامه امکان دارد از هر تاریخی شروع گردد اما در هر حالت باید دوره مالی کامل 12 ماهه باشد.
نیاز است بدانید با توجه به اساسنامه بعضی از شرکت ها بنا به دلایلی 30 اسفند نخواهد بود ولی در هر حال سال مالی از 365 روز که به 12 ماه تقسیم شده است تشکیل خواهد شد.
فرض تداوم فعالیت:
بدین معنی است که عملیات مؤسسه در آینده تداوم خواهد یافت و قصد انحلال یا توقف فعالیت آن وجود ندارد.این فرض بدان معنی نیست که مؤسسه دارای عمر نامحدود است، بلکه حاکی از آن است که مؤسسه برای یک دوره زمانی کافی برای اجرای عملیات، انجام قراردادها و ایفای تعهدات خود، دوام و بقا خواهد داشت. اگر مؤسسه در حال انحلال و يا فروش باشد، فرض تداوم فعاليت گزارشات مالي مصداق ندارد بصورت عامیانه می توان گفت : هیچ شخصی ( حقیقی، حقوقی ) هنگام شروع کسب و کار در حالت عادی احتمال انحلال شرکت را در برنامه ریزی های خود قرار نمی دهد و فرض بر ادامه فعالیت خود دارد. (بغیر از موارد پروژه ای و فعالیتی های با مدت زمان محدود)
فرض واحد پولی:
برای اندازهگیری هر چیزی، در نگاه اول به یک مقیاس اندازهگیری نیاز میباشد. مثلاً واحد های متر، کیلوگرم، نفر و… هر کدام در مشخص کردن میزان موجودیت استفاده می گردد در حسابداری نیز «پول» به عنوان واحد اندازهگیری مبادلات فرض شده است. کلیه مبادلاتی که توسط حسابداران در دفاتر یا گزارشات مالی منعکس میگردد نمی توان از واحد حجم یا مقدار استفاده کرد بلکه تنها بهای آنها را نشان میدهند. به طور نمونه میزان کالای موجود در انبار به مقدار ریالی محاسبه و گزارش خواهد شد نه بر حسب تعداد موجود به طور کلی وقایعی که با پول اندازهگیری نمیشوند و فاقد جنبه مالی میباشند در دفاتر و صورتحساب ها منعکس نمیگردند. مثلاً روحیه کارکنان، کارایی مدیریت، رقابت های بازار و… در صورت های مالی منعکس نمیگردند.
فرض تعهدی:
فرض تعهدي یکی از زير بنائي ترين و مهمترين مفروضات حسابداري می باشد تا حدی که توسعه و گسترش حسابداري تا حد زيادي مديون اين فرض می باشد.بر اساس فرض تعهدي درآمدها به محض تحقق و هزينه ها به محض تحميل، بدون توجه به زمان دريافت يا پرداخت وجه نقد مربوطه، شناسائي و ثبت مي شوند.به جهت شفافیت این موضوع حساس می توان این چنین بیان نمود تعهد دریافت و پرداخت در معاملات ملاک کار خواهد بود و هرگونه رویدادی می تواند بصورت تعهد برای دریافت و پرداخت درآینده در سیستم حسابداری ثبت گردد.
نکته کاربردی:
خانم دماوندی به عنوان حسابداری مؤسسه آرمان گستر شروع به فعالیت نموده است و در پایان ماه اول فعالیت پس از ثبت کلیه فاکتورهای فروش و هزینه مؤسسه و به درخواست مدیریت درخصوص خلاصه وضعیت، میزان فروش را به مبلغ 000 360 125 ريال و میزان هزینه را به مبلغ 000 490 32 ريال ارائه نمود که با مخالفت شدید مدیریت نسبت به اینکه این مقدار مبلغ از بابت فروش دریافت نشده است و در مقابل مقدار هزینه را ادعا نمود، این مبلغ پرداخت نشده است و گزارش درست نمی باشد که در مقابل این بحث و بررسی میان حسابدار و مدیریت، با توجیه کارفرما در خصوص فرض مبنای تعهدی که در صورت فروش حتی نسیه و بدون دریافت مبلغ باید میزان فروش شرکت تحت تأثیر قرار گرفته و در صورت هزینه حتی بدون پرداخت مبلغ هزینه باید میزان هزینه شرکت افزایش داده شود مورد فوق بصورت اصولی در شرکت مدیریت گردید.
نتیجه گیری:
ما در این مقاله به مبحث اصول حسابداری و مضروضات حسابداری پرداختیم که آموزش اصول حسابداری یکی از حیاتی ترین موضوعات حسابداری می باشد چرا که ما برای ورود به بازار کار حسابداری نیازمند این هستیم که اصول حسابداری را به خوبی یاد بیگیریم .مرکز کوچینگ تخصصی حسابداری ایران در زمینه آموزش حسابداری فعالیت می نمایند که اصول حسابداری رابا رویکرد بازار کارنسبت به رشد و ارتقاء علمی و عملی شما دانشجویان و حسابداران آموزش می دهد شما حسابدارن و دانشجویان حسابداری می توانید برای تبدیل شدن به یک مشاور و مدیر مالی این دوره را در این موسسه گذرانده و مسلط شوید.